Bölgeye özgü evler gerçekten ilgi çekicidir, alt katlar betondan, üst katlar ise tamamen ahşaptan yapılmıştır.
Osmaniye'nin hemen güneydoğusunda, il merkezine 30 km uzaklıkta, Orta Amanos Dağları'nın kuzey yamaçları üzerinde yer almaktadır. Amanos Dağları'nın (Nur Dağları) 1650 metre yükseltisinde yer alan Zorkun Yaylası, Osmaniye'nin en büyük yaylasıdır. Bu kelime halk dilinde Sorgun ve Zorgun şekillerinde de söylenmektedir. Her ne kadar yayla Osmaniye il sınırları içinde yer alsa da buraya Hatay, Adana ve Mersin'den gelenler de olmaktadır. Akdeniz İklimi'nde yaz mevsiminde yaşanan bunaltıcı sıcaklıklardan kurtulmak için yaylalar, en önemli çözüm olmuşlardır. Geçmişte hayvancılık amaçlı başlayan yaylacılık faaliyetleri, zamanla bunaltıcı sıcaklardan ve şehrin karmaşasından kurtulma aracı haline gelmiştir. Yöreyi ziyaret eden Evliya Çelebi, halkın Temmuz ayında dükkan ve evlerini bırakarak yaylalara gittiklerini belirtmektedir. Çevredeki diğer yaylalar ise; Olukbaşı Yaylası, Fenk Yaylası, Ürün Yaylası ve Kışlak Mevkii sayılabilir.
Meskenler, bulundukları bölgenin coğrafi özelliklerine ve kültürüne göre şekillenir.
Göknar, Kayın, Karaçam ve Ardıç ağaçları içerisine yer alan Zorkun Yaylası geniş bir alana yayılmıştır. Zorkun'un yayla evleri; rakım, topografya ve iklimsel koşullar ile uyum içindedir. Bölgeye özgü evler gerçekten ilgi çekicidir, önceleri sadece ahşaptan yapılan evler yerini alt katlar betondan, üst katlar ise tamamen ahşaptan yapılmış olan evler almıştır. Evlerin diğer bir karakteristik özelliği dik olan çatılarıdır, bunu sebebi yörede kış aylarındaki aşırı kar yağışıdır. Bu ahşap üst katlar serin olması ve yayla içindeki esintiden faydalanmak için yapılmışlardır, sadece yazın kullanılmaktadırlar. Ahşap üst katların pencereleri sürgülü ahşap kapaklardan oluşturulmuştur. Beton alt katlar ise kış için yapılmıştır. Alt katlarda genelde bir oda, mutfak, banyo ve tuvalet bulunur.
Zorkun Çarşısı diye tabir edilen merkez caddede; fırın, bakkal, market, lokanta, kasap, manav, cami, eczane vs. bulunmaktadır. Ayrıca aynı cadde üzerinde Jandarma Karakolu ve yaz aylarında Sağlık Odası da bulunur. Yayla zamanı, Zorkun ve çevre yaylalardaki nüfus 60 bine kadar çıkamaktadır, bu da Türkiye'nin en büyük geçici yayla yerleşmesini oluşturmaktadır. Kışın ise yaylalarda kalanların sayısı bir elin beş parmağını geçmeyecek kadar azdır. Osmaniye il merkezinden Zorkun Yaylası'na belediye otobüsü ve minibüs ile ulaşım sağlanabilir.
Malesef Zorkun Yaylası'ndaki yerleşim alanın tamamı orman vasfı taşıyan devlet arazisi üzerine kurulmuştur. Bu alanlarda yapılaşmanın yasak olmasına rağmen yoğun ilgi Zorkun Yaylası'nın plansız ve kontrolsüz büyümesine neden olmuş, bu büyüme de birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Doğal çevrenin korunamaması ve alt yapı eksikliği bunların başında gelmektedir.
Diğer yandan yaylanın turistler açısından en büyük eksiği konaklama sorunudur, her ne kadar kamp alanı bulunsa da bu sadece kampçılara hitap etmektedir ve yaylanın kış potansiyeli yok sayılmaktadır. Yaylanın tek fonksiyonu Yayla Turizmi'dir. Teleferik, Kayak Merkezi (Dağ ve Kış Sporları tesisleri vs.) ve Otel gibi yatırımlar ile bölgenin kalkınmasına büyük katkılar sağlanabilir. Yine yayla ve çevresinde, milattan önce 1000'li yıllara ait olduğu düşünülen kale kalıntıları ve sulama/su kanallarına rastlanmaktadır. Bu bölgede arkeolojik araştırma, kazı ve yüzey araştırmaları yapılarak bölgenin zenginlikleri gün ışığına çıkarılabilir.
KAYNAKÇA;
1-Zorkun-Olukbaşı - Ürün Yaylaları - http://osmaniye.gov.tr/ adlı siteden erişildi.
2-BALLI KIZLA BALLI OĞLAN: İKİ KARDEŞİN BALLI HİKAYELERİ - Yazar: MEHMET KARABURÇ.
3-Anadolu Varsaklarında inanç ve adetler - Yazar: Ahmet Gökbel - Yayıncı: Atatürk Yüksek Kurumu, 1998.
4-Türkiye sorunlarına çözüm konferansı -V-,19-22 Aralık 2003 TODAİE - Ankara
Katkıda Bulunanlar: Mustafa Gür, M. Hikmet Yavuzyiğit, Birol Ekici - Yayıncı: TODAİE, 2003.
5-Türk edebiyatında ağıtlar: Çukurova ağıtları : inceleme, metinler - Yazar: İsmail Görkem - Yayıncı: Akçağ, 2001.
6-İktisadî ve ticarî Türkiye, 1-3. ciltler - Yazar: Selçuk T. Trak
7-Türkiye vejetasyon coğrafyasına giriş, 19. sayı - Yazar: İbrahim Atalay - Yayıncı: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1983.
8-TÜRKİYE YAYLACILIĞINDAKİ DEĞİŞME EĞİLİMLERİ VE
BAŞLICA SONUÇLARI - Prof. Dr. Hayati DOĞANAY, Yrd.Doç.Dr.Ogün COŞKUN.
9-TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK GEÇİCİ YERLEŞMESİ: ZORKUN YAYLASl - Öğretim Görevlisi: Nusret KOCA.
Zorkun Yaylası'nın merkezi.
Zorkun Çarşısı diye tabir edilen merkez caddede; fırın, bakkal, market, lokanta, kasap, manav, cami, eczane vs. bulunmaktadır. Ayrıca aynı cadde üzerinde Jandarma Karakolu ve yaz aylarında Sağlık Odası da bulunur. Yayla zamanı, Zorkun ve çevre yaylalardaki nüfus 60 bine kadar çıkamaktadır, bu da Türkiye'nin en büyük geçici yayla yerleşmesini oluşturmaktadır. Kışın ise yaylalarda kalanların sayısı bir elin beş parmağını geçmeyecek kadar azdır. Osmaniye il merkezinden Zorkun Yaylası'na belediye otobüsü ve minibüs ile ulaşım sağlanabilir.
Yöreye özgü meskenlerden biri.
Malesef Zorkun Yaylası'ndaki yerleşim alanın tamamı orman vasfı taşıyan devlet arazisi üzerine kurulmuştur. Bu alanlarda yapılaşmanın yasak olmasına rağmen yoğun ilgi Zorkun Yaylası'nın plansız ve kontrolsüz büyümesine neden olmuş, bu büyüme de birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Doğal çevrenin korunamaması ve alt yapı eksikliği bunların başında gelmektedir.
Yörenin kendine özgü mimarisi korunmalı, yeni ve yeniden inşa edilecek yapıların yöresel mimariye uygun şekillenmesi turizm için çok önemlidir.
Diğer yandan yaylanın turistler açısından en büyük eksiği konaklama sorunudur, her ne kadar kamp alanı bulunsa da bu sadece kampçılara hitap etmektedir ve yaylanın kış potansiyeli yok sayılmaktadır. Yaylanın tek fonksiyonu Yayla Turizmi'dir. Teleferik, Kayak Merkezi (Dağ ve Kış Sporları tesisleri vs.) ve Otel gibi yatırımlar ile bölgenin kalkınmasına büyük katkılar sağlanabilir. Yine yayla ve çevresinde, milattan önce 1000'li yıllara ait olduğu düşünülen kale kalıntıları ve sulama/su kanallarına rastlanmaktadır. Bu bölgede arkeolojik araştırma, kazı ve yüzey araştırmaları yapılarak bölgenin zenginlikleri gün ışığına çıkarılabilir.
-YAZI SONU-
KAYNAKÇA;
1-Zorkun-Olukbaşı - Ürün Yaylaları - http://osmaniye.gov.tr/ adlı siteden erişildi.
2-BALLI KIZLA BALLI OĞLAN: İKİ KARDEŞİN BALLI HİKAYELERİ - Yazar: MEHMET KARABURÇ.
3-Anadolu Varsaklarında inanç ve adetler - Yazar: Ahmet Gökbel - Yayıncı: Atatürk Yüksek Kurumu, 1998.
4-Türkiye sorunlarına çözüm konferansı -V-,19-22 Aralık 2003 TODAİE - Ankara
Katkıda Bulunanlar: Mustafa Gür, M. Hikmet Yavuzyiğit, Birol Ekici - Yayıncı: TODAİE, 2003.
5-Türk edebiyatında ağıtlar: Çukurova ağıtları : inceleme, metinler - Yazar: İsmail Görkem - Yayıncı: Akçağ, 2001.
6-İktisadî ve ticarî Türkiye, 1-3. ciltler - Yazar: Selçuk T. Trak
7-Türkiye vejetasyon coğrafyasına giriş, 19. sayı - Yazar: İbrahim Atalay - Yayıncı: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1983.
8-TÜRKİYE YAYLACILIĞINDAKİ DEĞİŞME EĞİLİMLERİ VE
BAŞLICA SONUÇLARI - Prof. Dr. Hayati DOĞANAY, Yrd.Doç.Dr.Ogün COŞKUN.
9-TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK GEÇİCİ YERLEŞMESİ: ZORKUN YAYLASl - Öğretim Görevlisi: Nusret KOCA.